• Qarabağ və Şərqi Zəngəzurun erməni işğalından azad edilməsindən sonra bu regionda nəqliyyat infrastrukturunun bərpası və onun Azərbaycanın ümumi nəqliyyat şəbəkəsinə reinteqrasiyasının təmin edilməsi əsas vəzifələrdən biri idi. Ölkənin ərazi bütövlüyünün bərpasından sonra ilk vaxtlarda köhnəlmiş yerli nəqliyyat infrastrukturu əsasən hərbçilər tərəfindən istifadə edilirdi. Onlar hər yerdən keçə bilən yük maşınlarından istifadə edərək, işğal illərində keyfiyyətini və görkəmini itirmiş torpaq yollarla kifayətlənə bilirdilər.

Lakin azad edilmiş rayonlarda tikinti və bərpa işlərinin genişləndirilməsi çərçivəsində nəqliyyat infrastrukturuna tələblər artırdı. Qısa müddətdə Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda insanların və yüklərin hərəkətini asanlaşdırmağa yönəlmiş 20-dən çox müxtəlif nəqliyyat layihəsinin həyata keçirilməsinə başlanıldı ki, bu da aparılan tikinti-bərpa işlərinin sürətləndirilməsi baxımından çox vacibdir.

Qarabağın giriş qapısı olan Ağdam şəhərinə gedən yol nəqliyyat infrastrukturunun modernləşdirilməsinin zəruriliyini açıq şəkildə nümayiş etdirir. Əvvəllər həyatın qaynadığı Bərdə şəhərindən sonra Ağdama yenidən tikilən, hələ hazır olmayan, Ermənistanın yerləşdirdiyi minaların təhlükə yaratdığı avtomobil yolu ilə hərəkət etmək lazım gəlirdi.

İndi azad edilmiş ərazilər tədricən canlanır, oralara həyat, uşaq gülüşü qayıdır, Azərbaycanın digər bölgələri üçün adi hal olan həyat qaynayır. Nəqliyyat infrastrukturu əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşıb və hər il genişlənir. Əgər əvvəllər bunlar müasir avtomobil yolları idisə, indi onlara regionun sürətli bərpasının simvolu olan dəmir yolları da əlavə olunub.

Bu istiqamətdə ən vacib addımlardan biri Bərdə və Ağdam arasında dəmir yolu əlaqəsinin bərpası oldu. Bir zamanlar müharibə səbəbindən yarıda dayandırılan relslər yenidən regionun xəritəsinin bir hissəsinə çevrildi. Dəmir yolunun bərpası haqqında qərar təkcə iqtisadi zərurətlə deyil, həm də azad edilmiş rayonlarla davamlı əlaqəni təmin etmək istəyi ilə diktə edilib.

İşlər sıfırdan başladı. Köhnə dəmir yolu dağılmış və ya tamamilə sıradan çıxmışdı. Minalanmış sahələr, xəndəklər və səngərlər vaxt və ehtiyatlılıq tələb edirdi. Ağır və zəhmətli işlər aylarla davam etdi. Səs-küylü bəyanatlar və təntənəli çıxışlar olmadan, addım-addım yeni yollar çəkildi, minalar təmizləndi və s.

Bu gün dəmir yolu hələlik yük qatarlarının hərəkəti üçün fəaliyyət göstərir. Onlar Ağdam və ətraf yaşayış məntəqələrinin bərpası üçün tikinti materialları, texnika, bir sözlə, lazım olan hər şeyi çatdırır. Bununla belə, stansiya artıq sərnişin daşımaları üçün istifadə edilə bilər, lakin bunun üçün rayonlar tam bərpa olunmalı və əhali repatriasiya edilməlidir.

Hələlik Ağdam-Bakı dəmir yolundan ehtiyac yarandıqda istifadə edilir. İlk dəfə onu Azərbaycanın müxtəlif dövlət qurumlarının nümayəndələri sınaqdan keçiriblər.

İndi bu dəmir yolu ilə Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda iki günlük səfərdə olmuş Azərbaycandakı xarici diplomatik korpusun nümayəndələri və hərbi attaşelər qayıdırdılar. Onlarla birlikdə azərbaycanlı jurnalistlərdən ibarət kiçik qrup da qayıdırdı.

Ağdamdan gələn qatar heç nə ilə dəyişik salınması mümkün olmayan mənzərələrdən keçir. Pəncərədən köhnə səngərləri, dağılmış və kol basmış evləri, səngər qalıqlarını görmək olar - bütün bunlar regionun yaşadığı dəhşəti xatırladır. Ağdamdan çıxarkən yaxın keçmişdəki faciənin xatirəsi kimi keçmişin kölgələri hələ də görünür. Və bu yerlərdə köhnə istehkamlar və xaraba qalmış evlər durduqca, 30 illik işğal dövründə Qarabağın ağır taleyi ilə bağlı ağrılı xatirələri aşmağa doğru aparan yol həm fiziki, həm də simvolik olacaq. Digər tərəfdən, sürət qatarı Qarabağın normal həyata necə sürətlə qayıtdığının, yenidən qurulduğunun, dəyişdiyinin göstəricisi, firavanlıq və normal gələcəyin rəmzidir... (Report)