• İşğaldan azad olunmuş ərazilərdə işləyən hüquqi və fiziki şəslərə bir sıra vergi güzəştləri nəzərdə tutulur. Amma işğaldan azad olunmuş ərazilərdə işləyən işçi həmin güzəştlərdən yararlanmaq hüququna malik olub-olmadığını özü müəyyənləşdirməlidir. Çünki həmin güzəştlərdən istifadə üçün bir sıra mühüm şərtlər var.

"Vətən səsi" xəbər verir ki, Əmək Məcəlləsinin 2.1-ci maddəsinə əsasən, peşə, orta ixtisas və ali təhsil haqqında dövlət sənədi və son 60 ay ərzində ən azı 24 ay əmək stajı olan və işğaldan azad edilmiş ərazilərdə əmək müqaviləsi (kontraktı) əsasında işləyən şəxs (xüsusi rütbəli şəxslər istisna olmaqla) Azərbaycan Respublikasının işğaldan azad edilmiş ərazilərində işləyən mütəxəssis hesab olunur.

Bəs onlar hansı hallarda Əmək Məcəlləsində və digər normativ hüquqi aktlarda nəzərdə tutulan güzəştlərdən istifadə hüququna malikdirlər?

İnsan resursları üzrə ekspert Ramin Hacıyev Dövlət Vergi Xidmətinin mətbu orqanı olan “vergiler.az” saytına açıqlamasında bu məqamlara aydınlıq gətirib. Onun dediyinə görə, işğaldan azad olan ərazilərdə işləyən mütəxəssislər güzəştlərdən aşağıdakı hallarda yararlana bilər:

1. Mütəxəssislərin əmək müqaviləsi (kontraktı) bağladıqları işəgötürən (o cümlədən, hüquqi şəxs olduqda onun Azərbaycan Respublikası Vergi Məcəlləsinin 33.2-ci maddəsinə uyğun olaraq vergi uçotuna alınmış filialı, nümayəndəliyi) Azərbaycan Respublikasının işğaldan azad edilmiş ərazilərində vergi uçotunda olduqda;

2. Mütəxəssislərin əmək müqaviləsi (kontraktı) üzrə iş yeri Azərbaycan Respublikasının işğaldan azad edilmiş ərazilərində yerləşdikdə;

3. Mütəxəssislər Azərbaycan Respublikasının işğaldan azad edilmiş ərazilərində məskunlaşdıqda.

Bu xüsusiyyətlər birgə mövcud olduğu hallarda həmin mütəxəssislərin Əmək Məcəlləsində və digər normativ hüquqi aktlarda nəzərdə tutulan güzəştlərdən istifadə etmək hüququ var. Əgər yuxarıda qeyd olunan xüsusiyyətlərdən biri pozularsa, Əmək Məcəlləsində və digər normativ hüquqi aktlarda nəzərdə tutulan güzəştlərin tətbiqi dayandırılır.

Misal-1: Bakı şəhəri ərazisində vergi qeydiyyatında olan “AAA” MMC-nin işğaldan azad olunmuş ərazidə fəaliyyət göstərən layihəsində həmin ərazidə məskunlaşmış ali təhsilli, mühəndis vəzifəsində çalışan işçi Azərbaycan Respublikasının işğaldan azad olunmuş ərazilərində işləyən mütəxəssis hesab olunmur. Çünki müəssisə Bakı şəhəri ərazisində vergi uçotundadır.

Misal-2: “AAA” MMC-nin Ağdam rayonu ərazisində yerləşən filialında mühasib vəzifəsində çalışan işçi ay ərzində 20 gün həmin filialda əmək fəaliyyətini davam etdirir, qalan günlər isə həmin müəssisənin Bakı şəhərində yerləşən ofisində işləyir. Bu halda da işçi Azərbaycan Respublikasının işğaldan azad olunmuş ərazilərində işləyən mütəxəssis hesab olunmur. Çünki işçi azad olunmuş ərazidə məskunlaşmayıb.

Misal-3: “AAA” MMC-nin Laçın rayonu ərazisində vergi uçotunda olan və həmin ərazidə yerləşən filialında aqronom vəzifəsində çalışan Sumqayıt şəhər sakini əmək fəaliyyətini daimi olaraq həmin müəssisədə həyata keçirir. Bu halda həmin işçi Azərbaycan Respublikasının işğaldan azad olunmuş ərazilərində işləyən mütəxəssis hesab olunur və qanunvericilikdə nəzərdə tutulan güzəştlərdən istifadə etmək hüququna malikdir.

Misal-4: Kəlbəcər rayon sakini Kəlbəcər rayonu ərazisində vergi uçotunda olan, həmin ərazidə fəaliyyət göstərən müəssisədə insan resursları üzrə mütəxəssis olaraq əmək fəaliyyətini həyata keçirir. Bu halda həmin işçi Azərbaycan Respublikasının işğaldan azad olunmuş ərazilərində işləyən mütəxəssis hesab olunur və qanunvericilikdə nəzərdə tutulan güzəştlərdən istifadə etmək hüququna malikdir.

Elxan SALAHOV