• Bəzi fransız siyasətçilər Azərbaycan-Ermənistan məsələsində tamamilə irrasional, balanssız mövqe tuturlar.

Bunu özəl müsahibəsində XI Qlobal Bakı Forumunda iştirak edən fransalı senator Natali Qule deyib.

“Uzun illər Azərbaycanın mövqeyini bildiyim üçün başa düşürəm ki, ölkə Fransanın mövqeyindən hiddətlənib və çox məyusdur. Amma deməliyəm ki, ilk növbədə Fransanın hər yerində çox güclü erməni lobbisi var. Erməni lobbisinin təsir vasitələri indi çox güclüdür. Fransızların əksəriyyəti Birinci Qarabağ müharibəsini tamamilə unudub. Onların heç təsəvvürləri də yoxdur ki, Ermənistan Azərbaycan ərazilərini işğal edib, Azərbaycan isə Ermənistanın işğalı səbəbindən bu əraziləri tərk edərək, Bakıya və digər ərazilərə gələn bir milyon məcburi köçkün və qaçqın problemi ilə üzləşib. Fransızlar tarixin bu hissəsini tamamilə unudublar", - o deyib.

Eyni zamanda, Qule qeyd edib ki, işğal məsələsini həll etmək üçün yaradılmış ATƏT-in Minsk Qrupu düzgün idarə olunmaması ucbatından tamamilə iflasa uğradı.

“Nə Rusiya, nə Fransa, nə də ABŞ problemin həllində qətiyyən maraqlı deyildi. Minsk qrupunda idarəetmə çatışmazlığı ilə qarşılaşdıq. Minsk qrupunun işğala görə yaradıldığını xatırlamaq lazım idi. Tarixin bu hissəsi bəzi insanların yaddaşından silinib. İkinci məqam ondan ibarətdir ki, 11 sentyabr terror hadisələrindən sonra qlobal ab-hava fonunda milli-ərazi münaqişələri dini qarşıdurmalara çevrildi və “pis türklərə qarşı xeyirxah xristian Ermənistan” ideyası yarandı.

Fransada əksər siyasətçilər hesab edir ki, Azərbaycanın Ermənistanı dünya xəritəsindən silmək layihəsi ola bilər. Bütün bu ifadələr tamamilə irrasionaldır, lakin eyni zamanda yayılır. Yəni Azərbaycanın dostlarının öz fikrini bildirməsinin isə qarşısı alınır. Onlarda bir növ öz-özünə senzura var, çünki birdən-birə onlara Azərbaycanın vəsait ödədiyi xarici agent kimi baxmağa başlayırlar. Bu ittihamlara qarşı çıxmağa çalışan tək adam olmaq çox çətin olur”, - senator vurğulayıb.

O, Azərbaycanın Ermənistanı yer üzündən silmək niyyətində olmadığını dilə gətirib.

“Belə düşünmürəm ki, bu yanaşma tamamilə irrasional və əsassızdır. Fransızların çoxu, bəlkə də, 99 faizi Birinci Qarabağ müharibəsini və tarixini tamamilə unudub və öz ritorikasını bütünlüklə erməni hekayələri əsasında qurub. Bununla yanaşı, bütün dünyada mövcud reallıqlar onlara qorxu üçün əsas verir. Hesab edirəm ki, münasibətlərimizdəki bu mənfi atmosfer yumşaldılmalıdır. Fransa səfiri burada çox işləyir. Mən isə bütün bunları mümkün qədər aktiv şəkildə izah etməyə çalışıram, lakin bəzi fransızlar mənə heç inanmırlar. Heç kim məni dinləmək istəmir.

Fransa Senatında bu yaxınlarda keçirilən səsverməni gördünüz. Bir səs əleyhinə, bir neçə bitərəf qaldı, heç kim bunun əleyhinə danışmağa cürət etmədi. İstərdim ki, həmkarlarım vəziyyəti başa düşsünlər. Mənim imtina etmək fikrim yoxdur. Amma zaman-zaman fikirlərimi ifadə edəndə özümə senzura tətbiq etməli oluram, çünki düşmən dənizinin ortasında tək olmaq və fərqli mövqe bildirməyə çalışmaq qəribədir. Amma bu, mənim qəti inamımdır və bundan əl çəkməyəcəyəm. Hər kəsin bildiyi kimi, mən kürü yemirəm, çünki dinim bunu qəti şəkildə qadağan edir. Yəni o "kürü diplomatiyası" mənim üçün deyil. Bu gün Bakıda fransız olmaq çox çətindir, Natali Qule asandır", - deyə Natali Qule əlavə edib.

Fransalı senator deyib ki, müəyyən dövrdə ikitərəfli münasibətlər ən yüksək səviyyədə olub.

“Mən Fransa prezidentini Azərbaycana bütün səfərlərində müşayiət etmişəm. Ümidlərimiz çox idi. Eyni zamanda, Minsk qrupu çərçivəsində heç bir irəliləyiş müşahidə olunmadı. Mən məyus oluram ki, indi yaradılan hər şey tamamilə məhv edilib. Məni incidən isə balanssız mövqedir. Tutaq ki, siz fransız senatorsunuz və qəti şəkildə əminsiniz ki, Yaxın Şərqdəki xristianları müdafiə etməlisiniz, ancaq balanslı mövqe tutmaq və ilk müharibəni və işğalı unutmamaq lazımdır. Çalışdığım şey tarazlığı təmin etmək və hər şeyin ağa və qaraya bölünə bilməyəcəyini göstərməkdir”, - deyə Qule bildirib.

Fransada azərbaycanlı şair Xurşidbanu Natəvanın abidəsinə qarşı törədilən vandalizm aktına toxunan Qule qeyd edib ki, Evian şəhərinin meri Azərbaycan səfiri Leyla Abdullayevaya məktub yazıb və günahkarların tapılması və cinayətin araşdırılmasını təmin etmək üçün araşdırmalara başladığını qeyd edib.

“Bu hadisələr Evian merinin nəzarətindən kənarda olub. Bu, reallıq haqqında heç bir fikri olmayan bəzi çılğın insanların hərəkəti idi. Lakin bələdiyyə sədri səfirliyə üzrxahlıq məktubu yazdı”, - deyə Natali Qule vurğulayıb.

Azərbaycan və Ermənistan arasında sülh quruculuğu

“Prezident İlham Əliyev Bakı Qlobal Forumunda çıxışında bildirdi ki, Azərbaycan və Ermənistan dünyaya əvvəlkindən daha yaxındır. Mən buna inanıram və ümid edirəm. Eyni zamanda, çox mürəkkəbdir. Düşünürəm ki, hər iki ölkə xaricilərin heç bir müdaxiləsi olmadan hər şeyi özləri həll etməli, xüsusən də hər yerdə lobbidən qurtulmalıdırlar. Biz imkan verməliyik ki, azərbaycanlılar və ermənilər bu məsələni birgə həll etsinlər, odun üstünə benzin tökməsinlər”, - deyə Natali Qule deyib.

Qule hesab edir ki, birbaşa təmas ən yaxşı yoldur.

“Ancaq birbaşa təmas üçün biz etimadı bərpa etməliyik və bu, çox vacibdir. Eyni zamanda, biz indi Rusiyaya necə etibar edə bilərik? Seçkilərin ortasında amerikalılara necə etibar edə bilərik? Biz fransızlara necə güvənə bilərik? Əsaslara qayıtmaq vacibdir. Demək istəyirəm ki, bu üç ölkə problemi həll etmək üçün Minsk qrupuna rəhbərlik edib və 30 il ərzində heç nə etməyib. Onlara necə etibar edə bilərik? Ancaq birbaşa əlaqə yalnız etibar bərpa olunarsa işləyəcək. Düşünürəm ki, sülh artıq yoldadır və ümid edirəm ki, növbəti dəfə qlobal forumda Ermənistandan da məruzəçi olacaq. Niyə də yox?!”,- o əlavə edib.

Azərbaycanda multikulturalizm

“İki gün əvvəl dostlarımızla İçərişəhərdə gəzərkən, yerlərin birində musiqi eşitdik. İçəri girmək istədim, amma mühafizəçi bunun qadağan olduğunu dedi. O qeyd etdi ki, yəhudi icmasının toplantısı var. 10 dəqiqədən sonra baş ravvin gəlib xəbər verdi ki, yerli yəhudilər oraya toplaşıblar. Qapının qarşısında yalnız bir mühafizəçi var idi. Parisdə isə 10 polis maşını gətirmədən yəhudilərin analoji toplantısını təşkil etmək mümkün deyil”.

Qule qeyd edib ki, Azərbaycan yəhudilər üçün təhlükəsiz yerdir.

“İndi Ramazan olsa da, hər yerdə musiqi dinləmək, yemək sifariş etmək olar, bu ölkədə dünyəvilik təmin olunub. İnsanlar öz biabırçı stereotiplərindən qurtulmalı və bu ölkəni görməlidirlər. Problemlərin olmadığını deyə bilmərik, amma hesab edirəm ki, insanlar öz mövqelərini tarazlaşdırmağa və Azərbaycanofobiyaya son qoymağa çalışmalıdırlar. Bunu görmək mənim üçün kədərlidir”, - deyə senator bildirib.

Qlobal Bakı Forumunun əhəmiyyəti haqqında

“Qlobal Bakı Forumu çoxlu insanla, bəzən isə çox köhnə dostlarla görüşmək imkanı verir. 20 il əvvəl Parisdə Bəhreynin səfiri olan bir qadınla tanış oldum və onunla burada görüşmək çox gözəl idi.

Uzun illər görmədiyim Türkiyənin Avropa İttifaqının keçmiş naziri Volkan Bozkırla da görüşdüm. O, nazir olanda 14 il əvvəl Senatdakı bəzi həmkarları ilə görüşməsinə kömək etmişdim. Bu qədər ildən sonra şəklimizi telefonunda saxladığını görəndə çox təəccübləndim. Başqa bir məqam odur ki, biz bu gün dəhşətli bir dünyada yaşayırıq. İnsanlar bir-biri ilə danışmır, müharibəyə üstünlük verirlər”, - deyə Qule qeyd edib.

Senator insanların danışıqlar masasına qayıtması və dialoqun bərpası işində böyük irəliləyiş olduğunu vurğulayıb.

“Forum bəzi məsələləri müzakirə etmək üçün əlverişli imkandır. Qlobal Forumun hər hansı bir həll gətirəcəyinə əmin deyiləm, amma ən azından insanlar bir-biri ilə danışırlar. Ukraynadakı müharibəyə gəlincə, bu məsələnin həlli çox vacibdir. İndi Qəzzada olan israilli girovları qaytarmaq və nəhayət, atəşkəsə nail olmaq lazımdır. Girovların qaytarılması mənim və bir çoxumuz üçün çox vacib məsələdir. Problemin həlli çox çətindir. Mənim əlimdə “girovları qaytarın” yazısı olan boyunbağım var və mən bunu hər cəhətdən dəstəkləyirəm”, - o əlavə edib. (Trend)